logo UGent

MOCCA project: UGent bestudeert stadsklimaat Gent

UPDATE 04/08/22: MOCCA even met slechts 5 weerstations
Het lokale klimaat in een stad vertoont aanzienlijke verschillen met dat in het omliggende landelijke gebied. Een gekend voorbeeld hiervan is het zogenaamde stedelijke hitte-eiland effect. Om het stadsklimaat in Gent in kaart te brengen heeft de UGent het unieke MOCCA (MOnitoring the City's Climate and Atmosphere) project opgestart en een netwerk van weerstations in de stad geplaatst.

Gentse hitte-eiland

Steden blijken hitte-eilanden te vertonen, vooral tijdens heldere en windstille nachten blijft het er warmer dan op het omliggende platteland. Verklaringen hiervoor zijn:
  • bebouwde oppervlakten (bv. parking) slaan meer warmte op dan natuurlijke oppervlakten (bv. weiland)
  • de 3D geometrie van gebouwen bemoeilijkt de warmte uitstraling 's nachts
  • er is minder vocht en bijgevolg minder verdamping in de stad. Verdamping is een proces dat energie vergt en bijgevolg blijft er meer energie over om de lucht op te warmen
  • de lagere windsnelheid in de stad
  • menselijke activiteit in de stad (bv. verkeer) gaat gepaard met het vrijkomen van bijkomende warmte

Warmer weer in de stad klinkt aantrekkelijk, maar er zijn nadelen aan verbonden. Warme periodes die langere tijd aanhouden kunnen voor hittestress zorgen. Bij kwetsbare groepen (bv. ouderen) kan dit tot ernstige gezondheidsproblemen aanleiding geven. Zo leiden hittegolven tot meer slachtoffers dan eender welk ander meteorologisch fenomeen. Door het hitte-eiland effect vereist hittestress in steden extra aandacht.
UHI Gent Map
Gemiddeld nachtelijk temperatuursverschil tussen Gent en het omliggende platteland (op basis van ALARO-SURFEX model - KMI). De meetlocaties zijn aangeduid.

MOCCA meetnetwerk

Locations Gent Map
De verschillende locaties van de 6 weerstations: realtime metingen van temperatuur op 2m hoogte. Sinds voorjaar 2022 is het weerstation bij Sint-Bavo offline, momenteel wordt uitgekeken naar een nieuwe Gentse meetlocatie. Alle realtime info vind je bij metingen
Om het stadsklimaat in Gent te bestuderen, zijn er op 6 locaties automatische weerstations geplaatst. Alle stations zijn identiek, wat belangrijk is om betrouwbare data te verzamelen.

De locaties zijn zo gekozen dat er verschillende stedelijke omgevingen (haven, stadspark,...) vertegenwoordigd zijn. Er wordt ook 1 station in het landelijke Melle geplaatst om het stadsweer te kunnen vergelijken met het platteland. De weerstations zijn operationeel sinds juli 2016.

Waarom doet de UGent deze metingen?

Het MOCCA meetnetwerk werd uitgebouwd om verschillende redenen:
  • de verzamelde data zullen gebruikt worden voor wetenschappelijk onderzoek
  • studenten (zowel op universitair als secundair niveau) kunnen met deze data aan de slag gaan voor projecten, thesissen, STEM,...
  • in het sterk verstedelijkte Vlaanderen is bewustwording rond stadsklimaat belangrijk